İşlemlerle ilgili argo terimler her ne kadar profesyonel ya da geleneksel sayılmasa da dünya genelindeki trader'lar tarafından sıkça kullanılır. Siz de işlem yolculuğunuzda ilerledikçe kendinizi bir profesyonel gibi ifade edebilmek için bu jargona hâkim olmalısınız.
Her şey bir kelimeyle başladı
İnsan faaliyeti sonsuzdur. Zihinsel ve fiziksel yeteneklerimizi kullandığımız sayısız alan vardır. Çoğu zaman, mesleki alanlar kendine özgü bir dil, yani bir jargon kullanmayı gerektirir. Bu, o alanda yer alan kişilerin hızlı ve etkili bir şekilde iletişim kurmasını sağlar.
İşlem dünyası için de aynısı geçerlidir. Piyasada işlem yapanlar tarafından yaygın biçimde kullanılan pek çok finans terimi ve deyimi mevcuttur. Hisse senedi yatırımı terminolojisini bilmek, işlem yapmayı ciddiye alan herkes için son derece önemlidir.
Aşağıda, günlük işlemlerinizde kullanabileceğiniz en popüler işlem ifadelerini sizinle paylaşıyoruz.
Argo terimlerin kaynağı
Peki finans deyimleri nereden geliyor? Kısaca yanıtlamak gerekirse her yerden. Abartmıyoruz. Yazımızda da göreceğiniz gibi, bu ifadeler doğadan, coğrafyadan, kültürel kalıplardan, uzaydan, tarihten, popüler kültürden ve hatta masallardan ilham alıyor. Bazıları ilk bakışta yersiz ya da fazlasıyla garip görünebilir; ama anlamlarını ve neye atıfta bulunduklarını öğrendiğinizde aslında gayet mantıklı olduklarını fark edeceksiniz.
Ormana hoş geldiniz
Piyasa bazen acımasız yırtıcılarla dolu vahşi doğa gibi korkutucu ve acımasız olabilir. Bu yüzden yatırım terminolojisinde boğa, ayı, şahin, güvercin gibi hayvan isimlerine dayalı çok sayıda terim yer alır. Hayvanlarla ilgili işlem terimleri, genellikle farklı piyasa davranışı tarzlarını ifade eder.
Örneğin, ayı trader'lar kötümserdir; buna karşılık boğa trader'lar daha iyimser bir bakış açısına sahiptir. Aynı yaklaşım piyasanın genel durumu için de geçerlidir: olumsuz beklentilerin hâkim olduğu bir ayı piyasası ya da yükseliş trendindeki bir boğa piyasası gibi.
İlişki meseleleri
Hayatta çoğu şey çiftler halindedir. Bu durum Forex piyasası için de birebir geçerlidir; çünkü para birimleri çiftler halinde işlem görür ve değerleri değiştikçe sizi endişeye sürükleyebilir. Hal böyleyken, trader’ların dünyanın en büyük döviz çiftleri için çeşitli takma adlar türetmiş olması hiç de şaşırtıcı değil.
Forex işlemi yaparken karşınıza şu takma adlar çıkabilir:
Aussie (Avustralyalı) ve Matie: AUDUSD
Cable (Kablo): GBPUSD
Barney: USDRUB
Betty : EURRUB
Loonie: USDCAD
Ninja: USDJPY
Swissy (İsviçreli): USDCHF (İsviçre frangı)
Bir döviz çifti olmasa da, trader’lar arasında genellikle Yeni Zelanda doları için de Kiwi kelimesi kullanılır.
Aya yolculuk
Şimdi sıra geldi, trader’ların piyasa hareketlerini tanımlamak için kullandığı özel terimlere. İşlem yaparken şu beş ifadeye sıklıkla rastlayacaksınız:
Aya çıkmak, bir varlığın fiyatındaki ani ve şaşırtıcı derecede yüksek bir sıçramayı ifade eder.
Çakılmak ise bunun tam tersidir. Fiyatın hızlı ve derin bir şekilde düşmesi anlamına gelir. Hiçbir yatırımcının görmek istemeyeceği bir durumdur ama piyasalarda zaman zaman böyle şeyler yaşanır.
Kısa pozisyon sıkışması, birçok yatırımcı bir hisse senedinin düşeceğine oynarken, fiyatın aniden yükselmesiyle ortaya çıkar. Bu durumda kısa pozisyon açanlar, pozisyonlarını mümkün olan en kısa sürede kapatmaya çalışır.
Uzun pozisyon sıkışması ise bir varlığın fiyatı aniden düştüğünde, uzun pozisyon sahiplerinin olası zararları önlemek için varlıklarını satmak zorunda kalmasıdır.
Son olarak, trader’lar bazen piyasa hareketlerini yanlış okuyarak erken çıkma paniği yaşayabilir. Bu, trader’ın fiyatlar aniden yükselmeye başlamadan hemen önce piyasadan çıkması anlamına gelir.
